Beslenme tüm canlıların en temel ihtiyaçlarından birisidir. İnsan toplulukları için beslenme, bir ihtiyaç olmakla birlikte, geliştirdikleri kültürlerin ve lezzet algılarının düzeyini gösteren bir davranış biçimidir. Her topluluk ve toplum özgün bir yemek kültürüne ve elbette bunun uzantısında bir mutfak kültürüne sahiptir. Ancak yerküre üzerinde yaşayan insan topluluklarının bazıları, doğanın kendilerine bahşettiği ürünleri öylesine işlemişlerdir ki bu onların yemek kültürlerini bir ihtiyacın ötesinde, bir estetik değer, bir zevk ve sanat ürünü haline getirmesine sebep olmuştur.

İşte bir Türk mutfağı, Fransız mutfağı, İtalyan mutfağı, Çin mutfağı bunların önde gelenleri arasında yer alırlar. Türk Mutfağı derken kastedilen, üç kıtada yaşam süren (Asya, Avrupa ve Kuzey Afrika) Türklerin damak zevkinin oluşturduğu bütün bir kültürdür. Bu dünya mutfağı arasındaki lezzet yarışında önde gelen mutfaklardandır. Türk mutfağı kavramının coğrafi açılımı bununla da kalmayıp artık Amerika ve Avusturalya’yı da kapsamaktadır. Ayrıca Türk kültürünün etkin olduğu coğrafyalardaki bazı yerel mutfaklar da bu kavram içinde çoktan yerini almıştır.

Türk mutfağının çok yönlü yapısı, yani geniş bir coğrafyaya yayılmış olması, çeşitli kültürlerle içi içe geçmesi, ekolojik yapı ile olan ilişkileri, tarih içindeki siyasal ve sosyal yapıdaki konumu henüz yeni ele alınmaya başlayan konulardır.

Maalesef bu muazzam damak sanatının bazı nüansları kaybolmakla karşı karşıyadır. Günümüz Türkiye’sinin değişen sosyal yapısı içerisinde, aynen kulak zevkinde (müzikte) olduğu gibi mutfak kültüründe de belirgin bir biçimde değişim görülmektedir. Bu değerli hazinenin yok olmasını engellemek gerekir. Unutmak ve görmezden gelmek, yitirmektir. Unuttuğumuz ve unutmak üzere olduğumuz şey, bin yılların birikimiyle harmanlanarak günümüze ulaşan temel değerlerimizdir.

Bu portal, Türk mutfak kültürlerini temel özelliklerini, tarih, sosyal yapı, inanç, malzemeler, uygulama biçimleri ve reçeteler gibi birbirinden farklı boyutlarıyla ele alan özel bir çalışmanın ürünüdür. Türk mutfağı gibi her bakımdan zengin olan bir kültür hazinesinin ve muazzam bir kültür birikiminin bütün yönleriyle ele alınabilmesi mümkün değilse de buradaki gibi ana hatlarını ortaya koyabilmek elbette mümkündür. Katkıda bulunan uzmanların ve yazarların emeklerine sağlık. Bu kültürü bizlere aktaran damak lezzeti güçlü Türk dünyasına… Unuttuğumuz ve unutmak üzere olduğumuz, bin yılların birikimiyle harmanlanarak günümüze gelmesi gereken temel değerlerimizdir onlar. Ancak bu değerlere sahip çıkarak yeni üretimleri gerçekleştirebiliriz.

***

Bir yemek kültürünün gelişmesi, içinde bulunduğu coğrafyaya ve coğrafyanın sunduğu ürünlere bağlıdır. Zamanla bu ürünler ile yapılan yemekler, bir yemek kültürünün ve bir toplumun oluşmasına ayna tutar. Bu site, Türkler’in tarih boyunca oluşturduğu yemek kültürünü araştırmaya ve paylaşmaya adanmıştır. Türk Kültür Vakfı Yemek Sanatları Merkezinin hazırlamış olduğu bu İngilizce sunum Türk yemek tarihinin oluşumunu genel bir bakış açısı ile anlatmaktadır.